Każda wspólnota mieszkaniowa funkcjonuje dzięki regularnym wpłatom swoich członków. Czynsz i opłaty eksploatacyjne są przeznaczane na bieżące utrzymanie budynku, remonty, modernizacje oraz opłaty za media. Gdy część mieszkańców zalega z płatnościami, wpływa to na wszystkich – opóźniają się inwestycje, a czasem brakuje środków nawet na podstawowe potrzeby, takie jak ogrzewanie czy sprzątanie.
Zarządca, działając w imieniu wspólnoty, ma obowiązek podejmować działania w celu odzyskania należności – jest to proces windykacji.
Na czym polega windykacja?
Windykacja to legalny proces dochodzenia należnych wpłat od dłużników. Może obejmować działania polubowne oraz – jeśli nie przynoszą efektu – kroki prawne.
Etapy windykacji:
- Przypomnienie o płatności – telefon, e-mail lub list informujący o zaległości.
- Wezwanie do zapłaty – formalne pismo z wyznaczeniem ostatecznego terminu uregulowania długu, zazwyczaj jest to 7 dni od dnia otrzymania wezwania.
- Przedsądowe wezwanie do zapłaty - jest to ostatnie ostrzeżenie – wierzyciel pokazuje, że jest gotów iść na drogę sądową, jeśli nie dostanie pieniędzy. Takie pismo często wysyła się, żeby udowodnić potem w sądzie, że próbowano rozwiązać sprawę polubownie.
- Postępowanie sądowe – złożenie pozwu o zapłatę w imieniu wspólnoty. Do pozwu dołącza się dowody, np. wezwania, potwierdzenia przelewów, korespondencję. Może wybrać tryb zwykły lub uproszczony (dla mniejszych, prostych spraw)
- Wydanie nakazu zapłaty - w prostych sprawach sąd może wydać nakaz zapłaty bez rozprawy. Dłużnik ma wtedy 14 dni na zapłatę albo 14 dni na wniesienie sprzeciwu/zarzutów. Jeśli dłużnik nic nie zrobi, nakaz staje się prawomocny i wydany jest tytuł wykonawczy.
- Egzekucja komornicza – odzyskanie należności na podstawie prawomocnego wyroku - z klauzulą wierzyciel idzie do komornika. Komornik może zająć pensję, konto bankowe, ruchomości, nieruchomości, a czasem nawet część emerytury
Dlaczego windykacja jest konieczna?
Brak reakcji na zadłużenie nie tylko szkodzi wspólnocie, ale też powiększa dług dłużnika – o odsetki i koszty sądowe. Szybkie podjęcie działań chroni interesy wszystkich mieszkańców, zapewnia stabilność finansową i możliwość realizowania planów remontowych.
Jak uniknąć windykacji?
- Terminowo opłacaj wszystkie należności.
- W razie problemów finansowych skontaktuj się z administracją – często możliwe jest rozłożenie długu na raty lub ustalenie indywidualnego harmonogramu spłat.
- Nie ignoruj pism od zarządcy lub sądu – szybka reakcja zawsze ogranicza koszty i stres.
Rodzaje pomocy dla osób z problemami w płaceniu czynszu
1. Rozmowa z wynajmującym lub administracją
- Najprostszy, ale często skuteczny krok — dogadanie się na rozłożenie długu na raty albo odroczenie terminu płatności.
2. Dodatek mieszkaniowy
- To forma pomocy od gminy — pokrywa część czynszu i opłat.
- Wymagane jest spełnienie kryteriów dochodowych i metrażowych.
- Wniosek składa się w urzędzie miasta/gminy, zwykle w dziale pomocy mieszkaniowej.
3. Dodatek energetyczny
- Dla osób, które mają już przyznany dodatek mieszkaniowy — pomaga w opłacaniu mediów (prąd, gaz).
4. Zasiłek celowy lub specjalny z OPS
- Ośrodek Pomocy Społecznej może udzielić pomocy finansowej na spłatę zaległości czynszowych, jeśli sytuacja jest wyjątkowo trudna.